ربات Figure 02، دومین محصول شرکت Figure AI پس از Figure 01 است که در سال ۲۰۲۳ معرفی شده بود، این ربات با بهرهگیری از هوش مصنوعی پیشرفته و طراحی مکانیکی بهبودیافته، قابلیت انجام وظایف پیچیده با دقت و کارایی بالا را دارد.
به گزارش پایگاه خبری تکانه، جواد فیاض: در سالهای اخیر، پیشرفتهای چشمگیر در حوزه رباتیک و هوش مصنوعی منجر به ظهور رباتهای انساننما با قابلیتهای بیسابقه شده است. یکی از برجستهترین نمونههای این پیشرفتها، ربات انساننمای Figure 02 است که توسط شرکت آمریکایی Figure AI توسعهیافته و با حمایت غولهای فناوری مانند OpenAI، مایکروسافت، انویدیا و اینتل، توجه جهانی را به خود جلب کرده است. این ربات که بهعنوان جانشین Figure 01 معرفی شده، نهتنها در خطوط تولید صنعتی بلکه در آینده برای کاربردهای خانگی طراحی شده است.

Figure AI، نوپا ولی شگفتانگیز
شرکت Figure AI در سال ۲۰۲۲ تأسیس شد و هدف آن توسعه رباتهای انساننما برای رفع کمبود نیروی کار در صنایع مختلف و بهبود کیفیت زندگی از طریق خودکارسازی انجام کارهای تکراری توسط رباتها است. ربات Figure 02، دومین محصول این شرکت پس از Figure 01 است که در سال ۲۰۲۳ معرفی شده بود. این ربات با بهرهگیری از هوش مصنوعی پیشرفته و طراحی مکانیکی بهبودیافته، قابلیت انجام وظایف پیچیده با دقت و کارایی بالا را دارد. به گفته برت ادکاک (Brett Adcock)، مدیرعامل Figure AI، این ربات بخشی از چشمانداز شرکت برای ایجاد آیندهای هوشمند و کارآمدتر است که در آن رباتها وظایف خطرناک یا تکراری را بر عهده میگیرند.

ربات انساننمای Figure 02 با حمایت مالی قابلتوجهی طراحی و توسعهیافته است. شرکت Figure AI تاکنون بیش از ۷۰۰ میلیون دلار سرمایه جذب کرده و در حال مذاکره برای جذب ۱.۵ میلیارد دلار دیگر است که ارزش آن را به حدود ۴۰ میلیارد دلار میرساند. سرمایهگذاران برجستهای مانند مایکروسافت، انویدیا و اینتل کپیتال در این پروژه مشارکت دارند.
ویژگیهای فنی Figure 02
ربات انساننمای Figure 02 از نظر طراحی و عملکرد، پیشرفتهای قابلتوجهی نسبت به مدل قبلی خود دارد. در ادامه به برخی از مشخصات فنی کلیدی این رباتبراساس آنچه در وبسایت رسمی Figure AI گفتهشده، اشاره میکنیم:
۱. طراحی فیزیکی و مکانیکی
- ابعاد و وزن: ربات انساننمای Figure 02 حدود ۱۶۸ سانتیمتر قد و ۷۰ کیلوگرم وزن دارد که آن را به رباتی با اندازه مشابه انسان تبدیل میکند. این ابعاد امکان تعامل طبیعی با محیطهای طراحیشده برای انسانها را فراهم میکند.
- مفاصل پیشرفته: مفاصل شانه این ربات گشتاور ۵۰نیوتن متری و دامنه حرکتی ۱۴۸ درجهای دارند، درحالیکه مفاصل زانو با گشتاور ۱۵۰نیوتن متری و دامنه حرکتی ۱۳۵ درجهای طراحی شدهاند. این ویژگیها به ربات امکان انجام حرکات پیچیده و مشابه انسان را میدهند.
- باتری: ربات مجهز به یک بسته باتری ۲.۲۵ کیلوواتساعتی است که شارژدهی آن را بیش از ۵۰ درصد نسبت به مدل قبلی افزایش داده و امکان فعالیت تا ۵ ساعت با یکبار شارژ را فراهم میکند.

۲. هوش مصنوعی و قابلیتهای مکالمه
ربات انساننمای Figure 02 از یک مدل هوش مصنوعی اختصاصی بهره میبرد که با همکاری OpenAI توسعهیافته است. این مدل امکان مکالمه طبیعی با انسان را از طریق میکروفونها و بلندگوهای تعبیهشده فراهم میکند. احتمالاً این ربات از مدلهای پیشرفته OpenAI مانند GPT-4o یا GPT-4o mini استفاده میکند که قابلیت پردازش زبان طبیعی و درک محاورهای را به آن میبخشد. این ویژگی بهویژه برای کاربردهای خدماتی، مانند پیشخدمت رباتیک در خانهها، بسیار مهم است.
۳. حرکات و تعادل
یکی از دستاوردهای برجسته Figure 02، توانایی راهرفتن شبیه به انسان است که با استفاده از روشها و الگوریتمهای یادگیری تقویتی (Reinforcement Learning) به دست آمده است. در این روش، ربات در شبیهسازیهای مجازی تحت سناریوهای مختلف آموزش دیده تا بتواند در زمینهای ناهموار حرکت کند، تعادل خود را حفظ کند و در برابر ضربهها واکنش مناسب نشان دهد. ویدیویی که اخیر از این ربات منتشر شده، نشاندهنده گامهای طبیعی و روان این ربات است که آن را به یکی از پیشرفتهترین رباتهای انساننما از نظر تحرک تبدیل کرده است.
۴. دقت و عملکرد صنعتی
ربات انساننمای Figure 02در محیطهای صنعتی آزمایش شده و توانایی انجام وظایف با دقت بالا را نشان داده است. بهعنوانمثال، در کارخانه BMW، این ربات قادر به جابهجایی تا هزار ورقه فلزی در روز با دقتی در سطح میلیمتر بود. این عملکرد نقطه عطفی در کاربرد رباتهای انساننما در تولید صنعتی محسوب میشود.
کاربردهای Figure 02
ربات انساننمای Figure 02برای طیف وسیعی از کاربردها طراحی شده است که از محیطهای صنعتی تا خانگی را در بر میگیرد. در ادامه به برخی از مهمترین کاربردهای این ربات اشاره میکنیم:
۱. کاربردهای صنعتی
ربات انساننمای Figure 02در حال حاضر در خطوط تولید کارخانههای پیشرفته، مانند کارخانه BMW آزمایش شده است. این ربات وظایفی مانند جابهجایی قطعات فلزی و قراردادن آنها در دستگاههای جوشکاری را با دقت و سرعت بالا انجام میدهد. قرارداد تجاری Figure AI با BMW در سال ۲۰۲۴ نشاندهنده پتانسیل این ربات برای افزایش بهرهوری و ایمنی در محیطهای صنعتی است. همچنین برت ادکاک در شبکههای اجتماعی خود اظهار داشت که این رباتها کاملاً خودمختار هستند و از راه دور کنترل نمیشوند. او به مفهوم هوشمندی ناوگان (Fleet Intelligence) اشاره کرد، به این معنا که با افزایش تعداد رباتهای مستقر، دادههای بیشتری جمعآوری شده و هوش جمعی آنها بهبود مییابد.
۲. کاربردهای خانگی
شرکت Figure AIبرنامه دارد تا Figure 02 را برای انجام وظایف خانگی، مانند پیشخدمت رباتیک، به بازار عرضه کند. ادکاک اعلام کرده که آزمایش این ربات برای مصارف خانگی ممکن است در سال ۲۰۲۵ آغاز شود، یعنی دو سال زودتر از برنامه اولیه. قابلیت مکالمه طبیعی و حرکات انسانی این ربات، آن را به گزینهای مناسب برای کمک به افراد در خانه تبدیل میکند.
۳. رفع کمبود نیروی کار
یکی از اهداف اصلی Figure AI، استفاده از رباتهای انساننما برای رفع کمبود نیروی کار در صنایعی مانند تولید، تدارکات، انبارداری و خردهفروشی است. ربات انساننمای Figure 02 با توانایی انجام وظایف تکراری و خطرناک، میتواند به بهبود شرایط کاری و افزایش ایمنی کمک کند.
رقبای قدر
مطابق گزارش از therobotreport، ربات انساننمای Figure 02 در بازار رباتهای انساننما با رقبای قدرتمندی مانند اپتیموسOptimus تسلا و رباتهای توسعهیافته توسط Agility Robotics و Apptronik رقابت میکند. تسلا اعلام کرده که قصد دارد در سال ۲۰۲۵ از هزاران ربات Optimus در کارخانههای خود استفاده کند، اما این رباتها در حال حاضر وظایف سادهتری انجام میدهند. در مقابل، Figure 02 با تمرکز بر دقت بالا و مکالمه طبیعی، در کاربردهای صنعتی و خانگی مزیت رقابتی دارد.

همچنین طبق گزارش ABI Research، بازار جهانی رباتهای انساننما میتواند تا سال ۲۰۳۰ نرخ رشد مرکب سالانه۹۶درصدی را تجربه کند و به حدود ۶.۸ میلیارد دلار برسد و در همین راستا تعداد واحدهای رباتهای انساننمای عرضه شده در بازار جهانی میتواند از ۱۰۰۰ واحد در سال ۲۰۲۵ به ۱۸۲۰۰۰ واحد تا سال ۲۰۳۰ افزایش یابد.
چالشها و نگرانیها
باوجود پیشرفتهای چشمگیر، توسعه و استفاده گسترده از رباتهای انساننما مانند Figure 02 با چالشهایی همراه است:
- هزینه تولید: اگرچه Figure AI در مورد قیمت Figure 02 اطلاعاتی منتشر نکرده، اما هزینه بالای تولید رباتهای انساننما میتواند مانع پذیرش گسترده آنها شود. بهعنوانمثال، ربات Iggy Rob شرکت Igus با قیمت ۵۴ هزار دلار عرضه شده است.
- ایمنی و قابلیت اطمینان: حوادثی مانند نقص فنی ربات Unitree H1 در چین، نگرانیهایی در مورد ایمنی رباتهای انساننما ایجاد کرده است. Figure AI باید پروتکلهای ایمنی سختگیرانهای را پیادهسازی کند.
- تأثیر بر اشتغال: استفاده گسترده از رباتها ممکن است منجر به کاهش فرصتهای شغلی در برخی صنایع شود که نیازمند برنامهریزی برای بازآموزی نیروی کار است.
ترکیب برنده یادگیری همزمان و هوش مصنوعی مولد
شرکت Figure AIبا راهاندازی کارخانه BotQ، توانایی تولید هزاران و در نهایت میلیونها ربات انساننما را دارد. این شرکت قصد دارد Figure 02 را در سال جاری میلادی برای آزمایشهای بیشتری به کارخانه BMW بازگرداند و احتمالاً در آینده نزدیک آن را به بازار خانگی معرفی کند. پیشرفتهای سریع در مدل هوش مصنوعی Helix این شرکت نیز نویدبخش عرضه زودهنگام رباتهای خانگی است.
علاوه بر این، ادغام فناوریهای پیشرفته مانند یادگیری تقویتی و هوش مصنوعی مولد، Figure 02 را به یکی از پیشگامان رباتیک تبدیل کرده است. با ادامه این روند، میتوان انتظار داشت که رباتهای انساننما در دهه آینده به بخشی جداییناپذیر از زندگی روزمره و صنایع تبدیل شوند.
ربات انساننمای Figure 02 نمونهای برجسته از پیشرفتهای رباتیک و هوش مصنوعی است که با طراحی پیشرفته، قابلیتهای مکالمه طبیعی و عملکرد صنعتی خیرهکننده، پتانسیل تغییر آینده کار و زندگی را دارد. این ربات با حمایت شرکتهای پیشرو و تمرکز بر کاربردهای صنعتی و خانگی، گامی بزرگ در مسیر خودکارسازی است. بااینحال، چالشهایی مانند هزینه تولید، ایمنی و تأثیرات اجتماعی باید بهدقت مدیریت شوند تا این فناوری بهصورت پایدار و مسئولانه توسعه یابد. Figure 02 نهتنها یک دستاورد فناوری، بلکه نمادی از آیندهای است که در آن انسان و ماشین بهصورت هماهنگ همکاری میکنند.