شهرهای هوشمند؛ چالشها و فرصتها
تحلیلگران IHS Markit، «نومان اختر» و «کوین هاسلی»، راه پیشبرد پروژههای فناوری شهرهای هوشمند را در سراسر جهان ارزیابی میکنند.
در سرتاسر جهان، برنامههای شهرهای هوشمندْ فناوری اطلاعات (IT) را با دستگاههای متصل به اینترنت -از مدیریت پسماند گرفته تا شبکههای هوشمند- ترکیب میکنند. این کار باعث تقویت مدیریت شهرداری میشود.
رایجترین پروژههای شهر هوشمند شامل روشنایی هوشمند، سیستمهای حملونقل هوشمند و ابزار اندازهگیری هوشمند برای برق و آب است. این فناوریها و ادغامها بر مبنای جمعآوری سنسور محور و تجزیه و تحلیل دادهها صورت میگیرند. همچنین اینگونه پروژهها، راهحلهای مقرون به صرفه و خلاقانهای برای تعداد فزایندهی چالشهای پیشِ روی شهرداریها ارائه میدهند.
به هر جهت، با وجود مزایای بیشمار پروژههای شهر هوشمند، بر سر راهِ گسترش این طرحها به دلیل الزامات منحصر به فرد هر شهر و تعابیر متفاوت مفاهیم گسترشْ هنوز چالشهای فراوانی وجود دارد.
این چالشها را میتوان در ابعاد زیر طبقهبندی کرد:
۱. چالشهای فناوری با پوشش و ظرفیت.
۲. امنیت دیجیتال.
۳. قانونگذاری و سیاستگذاری.
۴. عدم اعتماد به نفس یا عدم تمایل شهروندان (عدم وضوح در مورد مزایا).
۵. بودجه و مدلهای تجاری.
۶. قابلیت همکاری.
۷. زیرساختهای موجود برای سیستمهای انرژی ، آب و حملونقل.
با افزایش جمعیت شهرها و گسترش شهرها، چالشها با پیشرفت اقتصادی و اجتماعی غالباً بیشتر میشوند. این چالشها نه تنها بر کیفیت زندگی یک شهر تأثیر میگذارند، بلکه بر زیرساختهای سنتی نیز تأکید میکنند و نیاز به ریاضت اقتصادی و حفظ منابع را افزایش میدهند. فناوری شهر هوشمند میتواند یک حائل بزرگ زیرساختی را در اختیار مدیران شهر قرار دهد که به آنها در تحمل و غلبه بر این مسائل در آینده کمک کند.
«نوآوری فناوری» ابزاری است که امکان و کارآیی هر پروژهی شهر هوشمند را بهبود میبخشد. هر فناوری جدید، دریایی از امکانات جدید و بینظیر را با خود به همراه دارد. از آنجا که هر شهر فرهنگ و زیر ساختها و سیاستهای بودجهی خود را دارد، پذیرش فناوری میتواند به شیوههای مختلفی صورت بپذیرد. این به آن معناست که همیشه نمیتوان به سایر پروژههای اثبات شدهی شهر هوشمند اعتماد کرد تا همواره بتوانند به عنوان یک طرح موفقیتآمیز عمل کنند.
یک عنصر ثابت در تمام پروژهها، ترافیکِ داده است. اگرچه تکرار پروژهها خود یک چالش محسوب میشود، جمعآوری دادهها و تغییر ترافیک در بین پروژههای آزمایشی گوناگون شهر در مقایسه با استقرار در مقیاس کامل، بسیار متفاوت است. در یکی از آزمایشهای اخیری که توسط IHS Markit در رابطه با فناوری اینترنت اشیا (IoT) در لاس وگاس انجام شد، حتی در یک مرحله کامل، شبکه مشکلات قابل توجهی را به نمایش گذاشت. در واقع، برخی از شبکههای IoT قادر به ارائهی پوشش کافی برای پشتیبانی سادهترین برنامههای شهر هوشمند هم نبودند.
با توجه به افزایش روزافزون حسگرها و دادههای آنها، فناوری اتصال قوی (robust connectivity technology) یک فاکتور الزامی برای موفقیت به شمار میرود؛ فاکتوری که اغلب توسط بودجهی شهر محدود میشود. پوشش و قابلیت اطمینان در کل شهر، کلید راهاندازی هر برنامهی موفق برای شهر هوشمند است.
امنیت دیجیتال یکی دیگر از تهدیدهایی است که شهرها هنگام تلاش برای اجرای پروژههای شهر هوشمند با آن روبرو هستند. هنگامی که بارگذاری دادههای شخصی در فضای ابری ((Cloud صورت میپذیرد، اغلب این دادهها با دستگاههای دیجیتال به اشتراک گذاشته میشود، که به نوبهی خود، اطلاعات را بین چندین کاربر به اشتراک میگذارند.
بنابراین محافظت این اطلاعات در برابر استفادههای ناخواسته، امری حیاتی است. با استفاده از اقدامات امنیتی دیجیتال مناسب، از اطلاعات شخصی و اختصاصی شهروندان، دولتها، شرکای تحقیقاتی، دانشگاهها و زیرساختهای دیجیتال محافظت میشود.
مجله علم و فناوری تکانه یک مجله با رویکرد علمی و ترویجی است. این مجله هدف خود را ترویج دانش در میان عموم علاقمندان به علم و فناوری میداند و تلاش میکند با یاری جمعی از روزنامهنگاران علم با سابقه کشور به عنوان همکاران تحریریه خود، بتواند علاقمندان به جهان علم را با کمک علوم و فناوریهای نوین و به روشی جذاب از آخرین رویدادها و دستاوردهای دنیای علم آگاه سازد. دورههای آموزشی، رویدادهای علمی و ترویجی، نشستهای تخصصی در علومی مانند رباتیک، مکاترونیک، هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، علوم شهروندی و… از سرفصلهای اصلی فعالیتهای مجله تکانه است.